گذری بر بازی درمانی برای کودک پرخاشگر
از آنجایی که کودک پرخاشگر به سبب پرخاشگری خود نمی تواند بر روی واکنش های رفتاری اش واکنش مناسبی را اِعمال سازد و به صورت پرخاشگرایانه در برابر عوامل متعددی که آزرده اش می کنند واکنش نشان می دهد،یکی از بهترین راهکارهای پیشنهادی برای درمان این کودک بهره گیری از بازی درمانی برای کودک پرخاشگر می باشد.
بازی درمانی برای کودک پرخاشگر چیست؟
بازی درمانی برای کودک پرخاشگر نوعی از اجرایی نمودن بازی های متعدد مخصوص به پرخاشگری و بر اساس میزان پرخاشگری کودک می باشد.
باید ذکر گردد حتی در بین بازی هایی که در بازی درمانی برای کودک پرخاشگر در نظر گرفته می شوند بازی درمانگر کودک از یک نوع سبک بازی برای کاهش میزان پرخاشگری کودکان استفاده نمی کند،زیرا ممکن است کودکی در طی روز چندین بار واکنش خشم داشته و بر سر هر موقعیتی پرخاشگری کند ولیکن کودکی تنها زمانی که به او بی توجهی کنند دچار واکنش پرخاشگری گردد.
نحوه اجرای بازی درمانی برای کودک پرخاشگر
بازی درمانی روشی موثر بر کاهش میزان پرخاشگری کودک است که به سبب آن روانشناس کودک در مورد ویژگی ها.افکار و احساسات نهفته و درونی کودک بیشتر شناخت پیدا کرده و به سبب بازی های موثر خود نیز که برای کودک اجرایی یا طرح ریزی کرده است به برون سازی این احساسات و افکار به شیوه ای درست پرداخته و به مرور به بهبود بیشتر کودک می پردازد.
چرا بازی درمانی برای کودک پرخاشگر اثرات موثری دارد؟
از آنجا که کودکان بیشتر از دنیای بزرگسالان و چالش های آن در دنیای بازی ها و عروسک ها هستند روانشناس کودک برای کاهش برخی مشکلات و دغدغه های کودک از این روش یعنی بازی درمانی استفاده می کند.
در کودک پرخاشگر هم به همین شکل است..
مشاور کودک با استفاده از بازی درمانی برای کودک پرخاشگر از آنجا که این کودک بهتر می تواند با دنیای بازی ها ارتباط گیرد و احساسات و تفکراتش را حین بازی به مشاور بیان دارد،بهتر می‌تواند به کاهش میزان این پرخاشگری کمک کند.
بنابراین تا به امروز بازی درمانی به سبب همخوانی و هماهنگی با دنیای ذهنی کودکان بهتر توانسته به برون ریزی احساسات نهفته و یا حتی سرکوب شده کودکان بپردازد.
عوامل موثر بر پرخاشگری کودک
گاهی اوقات پرخاشگری کودک سبب می شود والدین از این میزان واکنش دهی پر از خشم کودک دچار اضطراب و نگرانی برای وی شده و علت این میزان پرخاشگری را جویا شوند.
باید اشاره داشت از مهم ترین عوامل موثر بر پرخاشگری کودک در جلسات بازی درمانی برای کودک پرخاشگر هم مشهود می باشد نرسیدن کودکان به خواسته های کوچک و بزرگ خود می باشد.
زمانی که کودک در برابر تمایل به خواسته اش بر فرض عروسک با مخالفت والدین رو به رو شود و یا قول خرید عروسکی را از والدین بگیرد و پس از مدتی عروسکی برای او تهیه نگردد این کودک دچار پرخاشگری می شود.
لازم به ذکر است برخی والدین با گفتن “اگر ساکت بشی برات خوراکی یا عروسک می خرم”کودک را به سکوت وا می دارند و زمانی که کودک پس از سکوت منتظر پاداش خود می باشد هیچ هدیه ای دریافت نمی کند و این موضوع علاوه بر بی اعتماد ساختن کودک به حرف های والدین به پرخاشگری او نیز دامن می زنند.
اختلالات همراه با واکنش های رفتاری پرخاشگرانه در کودک
در بازی درمانی برای کودک پرخاشگر علاوه بر پرداختن به اصل موضوع یعنی پرخاشگری و خشم کودک نیز اختلالات دیگری را هم نیز در نظر می گیرند زیرا اصولاً این اختلالات با پرخاشگری همراه بوده و بر کودک نائل می آیند.
- اختلال اوتیسم Autism
- اختلال بیش فعالی
- سندروم تورت
- اختلال وسواس فکری عملی
تشخیص علائم پرخاشگری در جلسات بازی درمانی برای کودک پرخاشگر
در جلسات بازی درمانی برای کودک پرخاشگر،روانشناس کودک با مد نظر قرار دادن واکنش های کودک نسبت به شکست در بازی یا نوع برخورد و روابط با دیگر کودکان هم سال به نحوه بروز و علائم پرخاشگری و میزان شدت آن توجه می کند.
برخی کودکان پرخاشگر در حین بازی با اسباب بازی ها هم ممکن است پرخاشگری نشان داده و عروسک ها را با بازی جنگ به هم زده و آن ها را کتک بزنند.
برخی کودکان ممکن است در مواقع شکست در بازی های متعدد فکری و معمایی و..مثل مار پله خشمگین شده و بازی را با پرخاشگری بسیار رها کنند.
برخی کودکان ممکن است میزان پرخاشگری خود را در یک آن با فشردن دندان ها و اخم کردن و حرص خوردن نشان دهند و دیگر بی تمایل و بی رمق به گوشه ای رفته و تنها بنشینند.
برخی کودکان پرخاشگر به سبب پرخاشگری خود هیجان بیشتری داشته و به سراغ بازی های دیگر می روند و عصبانیت خود را در بازی های دیگر بر روی عروسک ها.اسباب بازی ها و کودکان هم سال خود خالی می کنند.
گاهی کودک پرخاشگر به سبب شکست خود در بازی به سراغ کودک دیگری رفته و بازی یا نقاشی او را هم خراب می کند.
گاهی هم فریاد زده و خشم خود را با شدت بسیار زیادی هم به روی مشاور کودک هم دیگر کودکان نیز نشان می دهد.
بنابراین بسیار مهم است که بازی درمانگر مجرب و توانمند باشد و در جلسات بازی درمانی برای کودک پرخاشگر به این موضوعات توجه و دقت زیادی کند.
انواع روش های بازی درمانی برای کودک پرخاشگر
- بازی درمانی با روش دستوری
- بازی درمانی با روش غیر دستوری
بازی درمانی کودک با روش دستوری
در این روش از بازی درمانی برای کودک پرخاشگر،بازی درمانگر بر اساس رویکردی مخصوص و بازی های از پیش برنامه ریزی شده سعی می کند به کودک کمک کند تا احساسات خود را برون ریزی کند.
بر این اساس بازی های خاصی را برای کودک در نظر گرفته و کودک را هنگام بازی ارزیابی می کند.
بازی درمانی کودک با روش غیر دستوری
در این روش از بازی درمانی کودک،بازی درمانگر بازی های مشخصی را برای کودک در نظر نمی گیرد لذا کودک را در اتاق بازی آزاد می گذارد تا هر نوع اسباب بازی یا عروسکی که دوست دارد انتخاب کرده و مشغول بازی شود.
کودک به هنگام بازی با اسباب بازی ها یا عروسک های مورد علاقه خود با حداقل میزان نظارت های مشهود روانشناس کودک و به قولی مداخله نمودن او در حین بازی کودک نیز می تواند به برون سازی احساسات درونی خود بپردازد.
انواع متعدد بازی در جلسات بازی درمانی برای کودک پرخاشگر و دیگر کودکان
- تقویت هنر و خلاقیت کودک پرخاشگر
- نقاشی
- ورزش و حرکات نرمشی
- قایم موشک
- شن بازی
- موسیقی درمانی
- و..
روانشناس کودک با بهره گیری از این روش های درمانی در جلسات پر ثمر بازی درمانی برای کودک پرخاشگر به کاهش میزان پرخاشگری کودک می پردازد و در صورت نیاز بازی های دیگری را برای کودک در نظر می گیرد.
واکنش رفتاری والدین در برابر پرخاشگری کودک
✅ در ابتدا به نوع رفتار خود با کودک توجه کنید آیا در طی روز به او به اندازه کافی توجه می شود یا خیر؟
✅ به هنگام بروز خشم در کودک عصبانیت خود را کنترل کرده و بر سر او فریاد نزده و آرام باشید.
با کودک پرخاشگر تندخویی نکرده و با او ملایمت کنید.
✅ در صورت نیاز در برابر پرخاشگری کودک سکوت کنید ولیکن حواستان به او باشد تا خود را کتک نزده یا به وسایل دیگر در خانه آسیب نزند.
✅ سعی شود محیطی آرام و بدون مزاحمت برای کودک در نظر گرفته شود و کودک از سر و صداهای مزاحم کلافه نگردد.
توصیه می گردد والدین با مشاهده کوچک ترین علائم پرخاشگری در کودک خود نیز بهتر است وی را به نزد روانشناس کودک آورده و با کمک های تخصصی مشاور کودک به کاهش و درمان میزان عصبانیت و پرخاشگری کودک اعتماد کنند.
فواید بهره گیری از جلسات بازی درمانی برای کودک پرخاشگر
بازی درمانی به کودک پرخاشگر کمک می کند که:
- تعامل بهتری با دیگران داشته باشد.
- میزان خشم و پرخاشگری را با نیروی درون کنترل کند.
- احساسات درونی خود را راحت تر بیان دارد.
- به والدین و آشنایان اعتماد داشته و با آن ها دوستی کند.
- به کودک می آموزد شادی ها.خوشحالی ها و ناراحتی هایش را با نزدیکان و دوستانش به اشتراک بگذارد.
- کودک پرخاشگر می آموزد که هر مسأله ای دلیل کافی برای خشم و پرخاشگری او نیستند.
- کودک یاد می گیرد به تنهایی برخی مسائل خود را مانند مسواک زدن.جمع کردن عروسک ها و اسباب بازی ها از زمین خانه نیز انجام دهد.
- و بسیاری تاثیرات مفید دیگر
بازی درمانی برای کودک پرخاشگر چند جلسه و چند دقیقه می باشد؟
تعداد جلسات بازی درمانی ممکن است برای هر کودک به سبب میزان تاثیر پذیری وی از جلسات بازی درمانی متفاوت و متغیر باشد ولیکن به طور کل مدت زمان جلسات بازی درمانی 30 الی 45 دقیقه به طول می انجامد.
بازی درمانی در کودک پرخاشگر چه فوایدی برای وی دارد؟
به کودک کمک می کند بهتر از هر زمان دیگری خشم و پرخاشگری خود را کنترل نماید.با دیگران بر سر هر چیز کوچکی به دعوا نپرداخته و فریاد نزند.کودک بهتر می تواند احساسات و افکار خود را بشناسد و بنا بر نوع احساس خود به هنگام ناراحتی به انجام کارهای مورد علاقه بپردازد تا ناراحتی خود را با خشم بر اطرافیان خالی نکند.لذا در محتوا به فواید دیگری نیز اشاره شده است که مطالعه و آگاهی از آن ها خالی از لطف نیست.
به هنگام عصبانیت و پرخاشگری کودک چه نوع رفتاری مناسب است؟
در محتوا به این موضوع اشاره گشته است.بهتر است والدین پس از مطالعه این مطلب با روانشناس کودکی مجرب و متخصص صحبت کرده و راهکارهای اصولی و تخصصی را نیز با کمک ایشان پیش گیرند.
بدون دیدگاه