آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند

آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند یا خیر؟

یکی از سوالاتی که در خصوص کودکان بیش فعال یا ADHD پیش می آید این است که آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند یا خیر؟ به همین سبب قصد داریم در راستای اشاره به این سوال در اینباره صحبت کنیم.

رابطه بیش فعالی با باهوش بودن چیست؟

متاسفانه یکی از تفکرات غلطی که در خصوص رابطه این مقوله وجود دارد این است که کودکان بیش فعال از سایر کودکان هوش باهوش تر بوده و هوش بالاتری دارند..

در حالی که کودکان بیش فعال هوش برتری نسبت به دیگر کودکان نداشته و این تفکرات غلط تنها باعث دیرتر شدن زمان مورد نیاز جهت درمان این کودکان می گردد..زیرا زمانی که کودک با این تصور اشتباه که از دیگر کودکان باهوش تر است در جلسات مشاوره کودک توسط روانشناس کودک شرکت نکرده و یا در صورت شرکت نیز همکاری لازم را با دکتر مشاور نیز نخواهد داشت.

برخی از والدین هم خودشان با باور به این تصور و تفکر غلط رایج، مانع از حضور فرزندشان در جلسات درمانی ADHD می شوند در حالی که نیاز است برای درمان و کاهش علائم بیش فعالی کودکان، این کودکان در زمان مناسب در جلسات مشاوره روانشناسی حضور یابند.

منظور از اختلال بیش فعالی چیست؟

اختلال بیش فعالی همانطور که بیان شد یکی از اختلالات عصبی رشدی می باشد که در سنینی حدود 7 سالگی با نشانه ها و علائمی نیز بروز می کند.

بیش فعالی نیز شامل فعالیت های زیاد و بیش از حد و کم توجهی می گردد که جالب توجه است شیوع این اختلال در پسران نیز بیشتر از دختران می باشد.

چنانچه بیان نمودیم که بیش فعالی با نشانه ها و علائم تشخیصی نیز بروز می کند که نیاز است جهت تشخیص تخصصی روانشناس از برخی از علائم بیش فعالی در کودکان آگاه بود که به آن ها اشاره می کنیم.

برخی علائم بیش فعالی در کودکان

• صحبت کردن های زیاد و طولانی
• فعالیت های مداوم و تکراری
• تکانشگری
• توجه کم و عدم تمرکز
• و..

چنانچه از مهم ترین علائم بیش فعالی در کودکان نیز سه مورد ذیل می باشند:

1.پرخاشگری و تکانشگری

از نشانه های بیش فعالی کودکان، پرخاشگری می باشد. بیش فعالی در کودکان سبب می گردد ایشان در طی روز پرخاشگر بوده و نتوانند در مقابل رفتارهای دیگران واکنش مناسبی از خود نشان دهند.

2.کم توجه بودن

کودکان بیش فعال نسبت به فعالیت های اطراف خود فرضا کلاس درس کم توجه بوده و یا توجه لازم جهت گوش دادن به حرف های اطرافیان خود را ندارند.این نیز سبب می گردد نتوانند بر موضوعات متعدد تمرکز داشته باشند.

3.فعالیت های مستمر

همانطور که از نام بیش فعالی مشخص است این کودکان فعالیت های بسیاری داشته و به طور مداوم این فعالیت ها را ادامه می دهند.بدین گونه که نمی توانند سر جای خود بنشینند و مدام راه می روند و می دوند.

و.

باید توجه داشت که نیاز است جهت تشخیص اختلال بیش فعالی حتما از تخصص دکتر روانشناس بهره مند گشت و نمی توان تنها با مشاهده این علائم در کودک به وی برچسب بیش فعالی زد بنابراین توصیه می گردد حتما از تخصص دکتر روانشناس بهره مند گشت.

تصورات اشتباه درباره بیش فعالی

پیشتر در خصوص سوال آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند یا خیر اشاره نمودیم یکی از تصورات اشتباه در خصوص کودکان بیش فعال این است که این کودکان هوش بالاتری از سایر کودکان دارند ولیکن این کودکان هیچ تفاوتی با دیگر کودکان ندارند.

باید توجه داشت شدت علائم بیش فعالی در کودکان ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند بنابراین تمامی این کودکان به یک شکل رفتار نکرده و شدت بروز علائم رفتاری شان هم به یک اندازه نخواهد بود مگر در موارد خاص.

برخی کودکان به سبب شدید بودن علائم بیش فعالی شان نیز در پیشبرد فعالیت های روزمره خود به مشکل خورده و انجام فعالیت هایشان برای ایشان سخت و دشوار می باشد.

لذا از دیگر تصورات رایج و اشتباهی که در خصوص کودکان بیش فعال وجود دارد خصوصا برای کودکانی که توجه و تمرکز کمی دارند این است که این کودکان دارای ضریب هوشی پایین تری هستند در حالی که این تصور کاملا اشتباه می باشد.

آزمایشی که کنترل کننده خاصی هم نداشت مبنی بر مقایسه کودکان بیش فعال با ضریب هوشی بالاتر و کودکانی که بیش فعال نیستند و هوش بالایی دارند انجام شد که نتیجه آن این بود که کودکان بیش فعال عملکرد شناختی شان به نسبت گروه مقابل ضعیف تر بود.از جمله نکات مهم جهت آزمایش بین دو گروه کنترل و بررسی دقیق می باشد که این آزمایش از کنترل موثر هر گروه حین آزمایش برخوردار نبود.

بهتر بود این آزمایش با کودکانی که ضریب هوشی پایینی دارند هم انجام شده و هر دو گروه با یکدیگر مقایسه می شدند ولیکن این امر صورت نگرفته است.

چطور می توان هوش کودکان بیش فعال را سنجید؟

همانطور که بیان نمودیم برخی با تصورات غلط و رایج و سعی بر پیش بینی آینده کودکان بیش فعال سبب می گردند والدین کودکانی که دارای فرزند بیش فعال هستند یا از مراجعه نزد دکتر روانشناس به سبب تصور باهوش تر بودن کودک خود سر باز زنند و یا برخی والدین به سبب تصور بر هوش پایین تر کودکشان با حساسیت های بسیار فکر و خیال زیادی کنند.

در حالی که اگر به صورت تخصصی به این منظر نگاه کنیم در می یابیم که نمی توان به درستی و با اطمینان نیز هوش این کودکان را پیش بینی کرده و میزان هوش ایشان را تشخیص داد.

لذا باید توجه داشت هوش بالا در کودکان همیشه به معنای باهوش بودن نبوده و نمی توان تنها با در نظر داشتن میزان ضریب هوشی این کودکان را باهوش یا کم هوش تر از دیگران دانست.

اشتباهات رایج در برخورد با کودکان بیش فعال

اینکه آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند یا خیر تنها با در نظر داشتن میزان ضریب هوشی کودک درست نبوده و بهتر است والدین به جای تمرکز بر میزان ضریب هوشی فرزند خود، با مشاهده علائم بیش فعالی سریعا به دکتر روانشناس مراجعه نمایند..

ولیکن برخی والدین با مشاهده این علائم تنها سعی می کنند فعالیت هایی که  سبب شیطنت یا کم توجهی کودک می شود را قطع کرده و حاضر نمی شوند فرزند خود را به جلسات مشاوره ببرند.

در حالی که..

اگر این روش ادامه پیدا کند آسیب مخربی بر کودک وارد می گردد به همین سبب نیاز است که والدین با مشاهده علائم بیش فعالی در کودک نیز بدون قضاوت فرزند خود را نزد روانشناس برده تا ایشان به صورت کاملا اصولی و تخصصی به ارزیابی و تشخیص بپردازد.

بنابراین ممکن است برخی کودکانی که دچار بیش فعالی هستند نتوانند تمرکز و توجه خود را بر روی موضوعات صرف کنند و با دقت به آن ها توجه نشان دهند ولیکن این سبب نمی گردد با پرسش آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند یا کم هوش مواجه شده و به سبب عدم توجه دقیق در ایشان فرضا در کلاس درس، آن ها را  کم هوش تر از سایر کودکان دانست!

لذا همانطور که بیان شد تا به امروز با وجود بررسی های متعدد پژوهش و آزمایشی تخصصی مبنی بر اینکه آیا کودکان بیش فعال باهوش هستند یا کم هوش ثبت نگردیده است.

با کودک بیش فعال چگونه رفتار کنیم؟

والدین باید این را بپذیرند که نمی توانند کودک خود را مشغول کند که سر کلاس درس بنشیند یا فعالیتی که به آن توجه نمی کند را ادامه دهد در حالی که ایشان می توانند فارغ از جنبه هوش و پردازش میزان ضریب آن، از فعالیت هایی که فرزندشان به آن علاقه دارند بهره مند گشته و کارهایی که دوست دارد را انجام دهد.

ولیکن باید در نظر داشت از آنجایی که کودکان بیش فعالی دارای سه علائم مهم پرخاشگری، فعالیت مستمر و کم توجهی می باشند ممکن است این کودکان به هنگام مشغول بودن به فعالیت مورد علاقه شان به طور مکرر و مداوم به آن پرداخته و تمرکز زیادی بر روی آن بگذارند این در حالی است که کودک به هنگام فعالیت هایی که به آن ها علاقه ای ندارد توجه کمتری دارد.

سخن آخر

بنابراین درمی یابیم که نمی توان کودکان بیش فعال را با درج سوال آیا کودک بیش فعال باهوش است یا خیر..از سایر کودکان باهوش تر یا کم هوش تر دانست زیرا این کودکان تفاوتی با دیگر کودکان ندارد.

لذا ممکن است کودکان در برخی فعالیت ها کم توجه و بدون تمرکز و در برخی فعالیت ها فرضا بازی های خلاقانه و نقاشی و..فعال و متمرکز باشد..بنابراین باید بیان نمود اختلال بیش فعالی اختلالی نیست که بتواند بر روی هوش کودکان اثرگذار باشد و این کودکان تنها دارای علائمی هستند که با حضور در جلسات مشاوره روانشناسی در زمان مناسب خصوصا جلسات بازی درمانی برای کودک بیش فعال می توان علائم ایشان را کاهش داد.

بدین سبب می توان با شماره درج شده نیز تماس حاصل نمود.